Viêm âm đạo là bệnh lý phụ khoa rất phổ biến ở nữ giới, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu ở âm hộ - âm đạo như ra nhiều khí hư có màu khác lạ, khí hư có mùi hôi hoặc ngứa rát vùng kín. 

1. Viêm âm đạo là gì?

Âm đạo được cấu tạo là một mô cơ có hình dạng ống dẹt nối giữa cổ tử cung và âm hộ phía ngoài. Âm đạo của nữ giới là đường giúp kinh nguyệt thoát ra ngoài.

Viêm âm đạo là gì

Tình trạng viêm âm đạo xảy ra khá phổ biến ở nữ gới, bao gồm nhiều triệu chứng như ra nhiều khí hư có màu xanh hoặc vàng, khi hư có mùi hôi hoặc khí hư màu trắng gây ngứa ngáy.

2. Nguyên nhân gây viêm âm đạo

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm âm đạo, cụ thể là:

2.1. Viêm âm đạo do nấm men (Candida)

Nấm candida (tên gọi khoa học: Candida Albicans) là một loại nấm men có kích thước 2-5µm, hình dạng bầu dục hoặc tròn. Loại nấm này thường sống hoại sinh trên da và bên trong một số bộ phận trong cơ thể như miệng, họng, đường ruột và âm đạo.

Viêm âm đạo do nấm men

Ở trạng thái hoại sinh, số lượng tế bào nấm rất ít, nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi, nấm Candida sẽ chuyển sang trạng thái ký sinh gây bệnh. Viêm âm đạo do nâm Candida gây ra triệu chứng ngứa dữ hội và tiết dịch âm đạo nhiều. Theo nhiều thống kê cho thấy, có đến 75% phụ nữ sẽ bị viêm âm đạo do nấm Candida ít nhất 1 lần trong đời. Đây là nguyên nhân gây viêm âm đạo phổ biến thứ 2, đứng sau viêm âm đạo do vi khuẩn.

2.2. Viêm âm đạo do vi khuẩn

Viêm âm đạo do vi khuẩn (BV) là bệnh lý nhiễm trùng âm phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tương tự như loại nấm Candida, khi vi khuẩn phát triển mạnh quá mức, làm mất cân bằng môi trường pH bên trong âm đạo, khiến khu vực này bị viêm nhiễm.

Viêm âm đạo do vi khuẩn

Khi âm đạo bị viêm nhiễm do vi khuẩn, bạn sẽ cảm nhận được dịch âm đạo có mùi bất thường (mùi tanh), loãng và có màu trắng đục. Bệnh lý này không lây truyền qua đường tình dục những nó thường gặp ở những người hoạt động tình dục thường xuyên

2.3. Nhiễm trichomonas, chlamydia và viêm do virus

Trichomonas (STD - bệnh lây qua đường tình dục)

Đây là một loại sinh vật đơn bào có tên Trichomonas vaginalis gây ra, khi xâm nhập vào âm đạo nó sẽ khiến cơ thể tiết ra dịch màu vàng xanh có bọt và mùi hôi khó chịu. Ngoài ra còn gây ra các triệu chúng ngứa ngáy âm đạo và âm hộ, nóng rát khi đi tiểu, có cảm giác khó chịu ở phần bụng dưới khi và đau khi giao hợp. Loại viêm âm đạo này rất dễ lây lan qua đường tình dục nên cần điều trị cùng lúc với bạn tình.

Hình ảnh minh họa Trichomonas vaginalis

Chlamydia

Chlamydia là căn bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất. Khi phụ nữ bị nhiễm chlamydia đều không xuất hiện các triệu chứng bất thường nên rất khó chuẩn đoán. Một số người sẽ thấy dịch âm đạo tiết ra bất thường, bị chảy máu nhẹ.

Viêm âm đạo do virus

Nguyên nhân khá phổ biến gây viêm âm đạo có thể kể đến là virus, thường gặp nhất là herpes simplex, gây ra tình trạng nhiễm trùng herpes. Căn bệnh này cũng có khả năng lây nhiễm qua đường tình dục kèm theo vết lở loét ở khu vực âm đạo. Không chỉ ở cơ quan sinh dục, tình trạng viêm nhiễm do herpes còn có thể ảnh hưởng đến miệng – họng nếu người bệnh quan hệ bằng đường miệng.

Virus gây u nhú ở người (Human papillomavirus – HPV)

HPV là một trong những loại virus gây bệnh phụ khoa nguy hiểm nhất. Loại virus này gây ra những nốt mụn cóc ở âm đạo, trực tràng, âm hộ hoặc vùng bẹn khiến bệnh nhân vô cùng đau đớn. Những nốt mụn này thường có màu từ trắng đến xám, đối khi chuyển sang hồng hoặc tím.

2.4. Viêm âm đạo không lây

Hiện tượng này khá phổ biến: một số phụ nữ có thể trải qua tình trạng ngứa, rát, và có thể có tiết dịch âm đạo, mặc dù không có sự viêm nhiễm vùng kín. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do cơ thể phản ứng, dị ứng hoặc kích ứng với các loại thuốc xịt, dung dịch thụt rửa âm đạo, tampon, cốc nguyệt san, các sản phẩm diệt tinh trùng... Ngoài ra, vùng da xung quanh âm đạo cũng có thể nhạy cảm với xà phòng có mùi hương, kem dưỡng da, chất bôi trơn, bột giặt, nước xả vải... Cuối cùng, việc sử dụng các sản phẩm nhằm khử mùi và ngăn ngứa bên ngoài da trong thời gian dài cũng có thể góp phần vào tình trạng viêm âm đạo.

2.5. Viêm teo âm đạo

Viêm teo âm đạo là một loại viêm không lây nhiễm xảy ra trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Các nguyên nhân gây ra tình trạng này liên quan đến sự giảm nội tiết tố, dẫn đến tình trạng khô hoặc teo âm đạo. Các yếu tố như phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng, việc cho con bú, sinh con, sử dụng một số loại thuốc như chất ức chế aromatase (dùng trong điều trị ung thư vú) hoặc Lupron Depot® (dùng trong điều trị lạc nội mạc tử cung) cũng có thể gây ra tình trạng teo âm đạo/âm hộ bằng cách làm giảm mức estrogen đáng kể.

Khi bị viêm teo âm đạo, người bệnh có thể trải qua các triệu chứng như đau (đặc biệt khi quan hệ tình dục), ngứa, nóng rát âm đạo và thường xuyên tiểu rắt. Bệnh có thể được điều trị bằng cách sử dụng các loại thuốc uống hoặc đặt âm đạo.

3. Đối tượng nguy cơ Viêm âm đạo

Đối tượng có nguy cơ mắc viêm âm đạo:

• Người có đời sống tình dục không an toàn và không tuân thủ biện pháp bảo vệ.
• Người sử dụng các loại thuốc kháng sinh, corticoid...
• Phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh, phụ nữ mang thai, và những người đã phẫu thuật buồng trứng.
• Người có hệ miễn dịch suy giảm.
• Người bị rối loạn hệ nội tiết.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm âm đạo bao gồm:

• Đã được điều trị bằng kháng sinh gần đây.
• Mắc bệnh đái tháo đường không kiểm soát.
• Đang mang thai.
• Sử dụng các loại thuốc tránh thai có hàm lượng estrogen cao.
• Mắc rối loạn hoặc suy giảm hệ thống miễn dịch (như HIV, đã ghép tạng...)
• Mắc rối loạn tuyến giáp hoặc hệ nội tiết.
• Sử dụng corticoid.
• Thực hiện thủ thuật thụt rửa âm đạo.
• Có nhiều đối tác tình dục.
• Mặc quần áo ẩm ướt hoặc quần áo quá chật.
• Hút thuốc lá.

4. Triệu chứng bệnh Viêm âm đạo

Thông thường, âm đạo của phụ nữ sản sinh dịch tiết màu trắng trong hoặc hơi đục. Đây là cách tự nhiên của âm đạo để loại bỏ tế bào chết và ngăn ngừa nhiễm trùng. Dịch tiết âm đạo là một cơ chế làm sạch tự nhiên và không gây ra cảm giác đau hoặc ngứa ngáy. Số lượng tiết dịch cũng thay đổi trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, có khi ít và loãng, có khi nhiều và đặc hơn.

Những dấu hiệu bất thường đang cảnh báo bạn về nguy cơ mắc bệnh viêm âm đạo, bao gồm:

• Thay đổi màu sắc, mùi hoặc lượng dịch tiết âm đạo: dịch màu vàng hoặc trắng đục, có mùi hôi, hoặc dịch tiết quá nhiều.
• Ngứa hoặc kích ứng âm đạo.
• Đau khi quan hệ tình dục.
• Cảm giác rát hoặc buốt khi đi tiểu.
• Chảy máu âm đạo nhẹ.
• Nếu bạn gặp những triệu chứng trên, đặc biệt là trong những trường hợp sau đây, hãy đi khám bác sĩ ngay:
• Bạn đã từng bị nhiễm trùng âm đạo trước đây.
• Bạn đã hoặc đang có quan hệ tình dục không an toàn, bao gồm quan hệ với nhiều đối tác, không sử dụng biện pháp bảo vệ chống lại bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD), hoặc có quan hệ đường miệng hoặc hậu môn.
• Bạn đã hoàn tất một đợt điều trị viêm âm đạo bằng thuốc chống nấm mà không có sự cải thiện hoàn toàn về triệu chứng viêm âm đạo.
• Bạn đang gặp sốt, cảm giác lạnh lẽo hoặc đau vùng chậu.

5. Chẩn đoán bệnh viêm âm đạo

Nếu bạn có những triệu chứng điển hình ở trên thì bạn nên đến thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt. Thông thường các bác sĩ sẽ tiến hành các bước sau để chuẩn đoán bệnh tình cho “cô bé”:

• Xem lại bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về tiền sử mắc các bệnh lý phụ khoa hoặc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
• Khám phụ khoa: Bác sĩ sẽ sử dụng những dụng cụ chuyên dụng để xem xét bên trong âm đạo, xem vùng kín của bạn có các dấu hiệu hay dịch tiết bất thường hay không.
• Thu thập mẫu để tiến hành các xét nghiệm: Trong qua trình thăm khám, các bác sĩ sẽ thu thập một mẫu dịch tiết âm đạo hoặc tử cung để làm xét nghiệm.
• Kiểm tra độ pH: Bác sĩ sử dụng que thử độ pH hoặc giấy đo độ pH để kiểm tra độ pH của âm đạo.

6. Điều trị viêm âm đạo

Viêm âm đạo có nhiều nguyên nhân khác nhau và yêu cầu phương pháp điều trị tương ứng:

• Viêm do vi khuẩn: Trường hợp này, bác sĩ thường sẽ kê đơn thuốc viên metronidazole để uống, hoặc gel metronidazole hoặc kem bôi clindamycin.
• Nhiễm trùng nấm men: Điều trị viêm âm đạo do nấm men thường bằng cách sử dụng thuốc bôi hoặc kem chống nấm không kê đơn, như miconazole, clotrimazole, butoconazole hoặc tioconazole. Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc kháng nấm như fluconazole.
• Nhiễm trùng trichomonas: Đối với trường hợp này, thuốc metronidazole hoặc tinidazole được chỉ định để điều trị.
• Viêm teo âm đạo: Để cải thiện tình trạng viêm teo âm đạo, sử dụng estrogen dưới dạng kem, viên hoặc vòng đặt âm đạo có thể được áp dụng.
• Viêm không phải do nhiễm trùng: Để điều trị viêm âm đạo không phải do nhiễm trùng, quan trọng là xác định chính xác tác nhân gây kích ứng và tránh tiếp xúc với nó. Các tác nhân này có thể là dung dịch vệ sinh, bột giặt, nước xả vải, băng vệ sinh, tampon và có thể yêu cầu thay đổi các sản phẩm sử dụng hàng ngày.

7. Phòng ngừa bệnh Viêm âm đạo

Để phòng ngừa viêm âm đạo và viêm nhiễm vùng kín, bạn có thể tuân thủ các biện pháp sau:

• Hạn chế tắm bồn nước nóng và bồn tạo sóng. Thay vào đó, tắm bằng vòi sen để tránh tạo ra môi trường ẩm ướt thích hợp cho vi khuẩn phát triển.
• Rửa sạch xà phòng hoặc sữa tắm khỏi vùng kín sau khi tắm. Tránh sử dụng các loại xà phòng có tính tẩy rửa mạnh hoặc chứa hạt tẩy tế bào chết, gel tắm khử mùi hoặc kháng khuẩn, vì chúng có thể gây kích ứng và làm mất cân bằng hệ vi sinh của vùng kín.
• Giữ vùng kín luôn khô ráo để tránh tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Sử dụng quần lót bằng vải cotton, vì nó thoáng mát và thấm hút tốt.
• Lau vùng kín từ phía trước ra sau sau khi đi vệ sinh để tránh lây lan vi khuẩn từ hậu môn vào âm đạo.
• Tránh thói quen thụt rửa quá nhiều. Vùng kín của phụ nữ không cần biện pháp làm sạch bổ sung ngoài việc tắm hàng ngày. Việc thụt rửa quá nhiều có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh tự nhiên và tăng nguy cơ viêm nhiễm vùng kín.
• Sử dụng bao cao su khi có quan hệ tình dục. Bao cao su giúp ngăn ngừa vi khuẩn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Duy trì sự sạch sẽ và thông thoáng cho vùng kín. Điều này bao gồm thay đồ lót hàng ngày và tránh sử dụng quần áo quá chật, chất liệu không thoáng khí.

 Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Yersin

(Bản quyền các bài dịch thuộc về các dịch giả và yersinclinic.com. Mọi hành vi đăng lại, trích dẫn phải ghi rõ nguồn yersinclinic.com)

Tham khảo những bài viết liên quan: 

1. NHỮNG CĂN BỆNH PHỤ KHOA CỰC KỲ NGUY HIỂM CHO PHỤ NỮ

2. Để Không Còn Ám Ảnh Căn Bệnh Ung Thư Vú, Phụ Nữ Từ 20 Tuổi Nên Chủ Động Tầm Soát Hàng Năm

3. Phụ Nữ - Tại Sao Cần Tầm Soát Sớm Ung Thư

4. Phân Biệt Xét Nghiệm Pap Smear Và Thinprep Pap Trong Tầm Soát Ung Thư Cổ Từ Cung

5. Viêm Phần Phụ

6.  Tôi Nên Làm Gì Để Phòng Ngừa Bệnh Ung Thư Cổ Tử Cung Và Các Bệnh Khác Do HPV Gây Ra?

7.  HPV Và Ung Thư

8.  Tôi Nên Làm Gì Để Bảo Vệ Con Gái Mình Không Bị Ung Thư Cổ Tử Cung Và Các Bệnh Khác Do HPV Gây Ra?

9.  Ngăn Ngừa Và Tầm Soát HPV

10.  Quan Điểm Mới Về Chích Ngừa HPV

11.  Vài Nét Về U Xơ Tử Cung

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA QUỐC TẾ YERSIN

• Địa chỉ: Số 10 Trương Định, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 028 39 33 6688                  Hotline: 0903.800.551
• Email: info@yersinclinic.vn
• Website: www.yersinclinic.com